Dag 1: de Annunciatie van Fra Angelico
De Engelachtige Broeder van magistrale klasse
Fra Angelico (1395-1455)
Schilderij: Annunciazione
Jaar: 1443 (ongeveer)
Locatie nu: Museo di San Marco, Florence
Stijl: vroege renaissance
We trappen af met misschien wel de bekendste Annunciazione—en meteen de oudste in deze reeks. Dit meesterwerk werd in de eerste helft van de 15e eeuw geschilderd door Fra Giovanni Angelico da Fiesole, een geestelijke die de kunstgeschiedenis is ingegaan als Beato Angelico, of kortweg Fra Angelico. Als kunstenaar uit de vroege renaissance staat zijn werk symbool voor de overgang van de middeleeuwse kunst naar een nieuwe, ruimtelijkere beeldtaal.
Die overgang was aanzienlijk: in de middeleeuwen, waarin God en niet het individu centraal stond, werd vrijwel tweedimensionaal geschilderd. De vroege renaissance bracht daar verandering in, mede door intensieve studies naar perspectief. Fra Angelico paste deze kennis toe door een zuilengalerij en gewelven in zijn compositie op te nemen, waardoor hij diepte suggereerde. Dat de verhoudingen van de figuren niet helemaal kloppen, nemen we graag voor lief.
Zijn achtergrond als geestelijke is onmiskenbaar: de scène speelt zich af in een kloosterlijke omgeving. En let eens op de Korinthische zuilen—een subtiele verwijzing naar het klassieke erfgoed, kenmerkend voor de renaissance. Welkom in een nieuwe kunstperiode!